بر خلاف نظریه‌های تا کنونی انقلاب نوسنگی در ۱۲ هزار سال پیش نه تنها در یک منطقه بلکه همزمان در مناطق مختلفی انجام شده است. این نظریه بر بقایای بسیار قدیمی غلاتی استوار است که اخیرا در ایران یافت شده است.کشاورزی تنها در یک منطقه شروع نشده، بلکه انسان همزمان در چند نقطه به گونه‌ای نسبتا سامان‌مند به این کار آغاز کرده است. این مضمون مقاله‌ای تحقیقی است که یک گروه پژوهشی دردانشگاه توبینگن آلمان به سرپرستی سیمون ریل (Simon Riehl) در شماره جدید نشریه علمی "ساینس" منتشر کرده است.تا کنون پیدایش اولیه کشاورزی در شرق منطقه موسوم به هلال خصیب (به انگلیسی Fertile Crescent که به فارسی می‌توان آن را هلال بارور نامید) امری ثابت‌شده به شمار می‌رفت. ولی در شرق این منطقه و از جمله ایران به دلیل برخی دشواری‌ها برای دسترسی به آن، تحقیقی صورت نگرفته بود. با آغاز به تحصیل یک دانشجوی ایرانی (محسن زیدی) در مقطع دکترای باستانشناسی دانشگاه توبینگن این امکان نیز فراهم شد و گروه تحقیقاتی سیمون ریل کار خود را در بخش‌هایی از کوهپایه‌های زاگرس آغاز کرد. در روند این تحقیقات دانشمندان تحت سرپرستی ریل بقایای دیرینه غلات و حبوباتی را در ایران یافته‌اند که نشان می‌دهد بر خلاف نظریه رایج، کشاورزی تنها در غرب منطقه موسوم به هلال خصیب رواج پیدا نکرده، بلکه همزمان شرق این منطقه را نیز شامل می‌شده است. 

یافته‌هایی پر اهمیت در کوهپایه‌های زاگرس

هلال خصیب حوزه جغرافیایی داس‌گونه‌ای است که از راس خلیج فارس تا بخشی از قفقاز و کناره‌های دریای سیاه تا بخش غربی مدیترانه و دلتای نیل را در برمی‌گیرد و امروز بخشی از مصر و کشورهایی همچون اسرائیل و لبنان و عراق و سوریه و نیز جنوب غربی ترکیه و بخشی از غرب ایران را شامل می‌شود. این منطقه مهد تمدن انسانی به شمار می‌رود و جایی است که انسان برای اولین بار در آن از زندگی عشایری به سوی اسکان‌یافتگی گذر کرد.غلات و حبوبات یادشده در تپه باستانی چغاگلان در کوهپایه‌های زاگرس و در منطقه مهران یافت شده‌اند. محققان دانشگاه توبینگن در این منطقه نمونه‌هایی از گیاهان، بقایای استخوان‌ها و ابزارهای دست‌ساز همچون وسایل خانه و هاون‌های کوچک سنگی را جمع‌آوری کرده‌اند. ساکنان دوران نوسنگی در این منطقه با هاون‌ غلات را خرد کرده و از طریق مخلوط‌ کردن آن با آب غذاهای حلیم‌مانند تهیه می‌کرده‌اند.این گونه رد و نشانه‌ها از دوران پیشین زندگی بشر برای محققان واجد ارزش بسیار است، زیرا نه تنها بیانگر نوع استفاده انسان از برخی غلات است، بلکه می‌توان بر مبنای آنها تغییر و تحول گونه‌های وحشی گیاهان را نیز شناسایی کرد.این واقعیت که وسایل خانه و انواعی از غلات همزمان در مناطقی دور از هم سربرآورده‌اند پشتوانه‌ای برای این نظریه است که کشاورزی ابتدا تنها در منطقه‌ای محدود رواج پیدا نکرده است.

منبع:خبرگزاری آلمان

بقیه در ادامه نوشتار